چرخش جمعیت کشور از جوانی به میانسالی ، تا سال 1430 ایران از کشورهای فوق سالمند دنیا می گردد - وبلاگ اسبیکو

به گزارش وبلاگ اسبیکو، با میانگین سنی 35سال، ایران به مرحله سالمندی رسیده و تا سال 1430 جزو کشورهای فوق سالمند می گردد.

به گزارش وبلاگ اسبیکو آنلاین، با گذر از مرحله جوانی و میانگین سنی حدود 35 سال، ایران رسما به مرحله میانسالی رسیده است. به گفته صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور از این به بعد دیگر نمی توان از ایران به عنوان کشوری جوان نام برد؛ چرا که استاندارد بین المللی میانگین سنی میانسالی در جهان 30 تا 60 سالگی تعریف شده است، اما پاییز سال 97 شورای عالی جوانان انتها سن جوانی در ایران را 35سال تصویب کرد و حتی با وجود این افزایش هم در کمتر از 4سال باز هم کشور به دوره سالمندی رسیده است.

به تأکید کارشناسان، اگر فرصت طلایی 5 تا 6 سال آینده منجر به اجرای کامل و قطعی قانون جوانی جمعیت نگردد، ایران به یک کشور سالخورده قطعی تبدیل خواهد شد. این در حالی است که براساس آمارها و داده های مستند، تحولات جمعیت کشور نامطلوب و نگران نماینده گزارش می گردد و با نرخ باروری حدود 1.6 فرزند به ازای هر زن و نرخ رشد جمعیت 0.7 درصد اجرای سیاست های جمعیتی در کشور را در جهت سخت قرار داده است.

به گفته کارشناسان، از مهم ترین ویژگی های تحولات جمعیت ایران، سرعت بسیار بالای تغییرات سنی است که از نظام برنامه ریزی پیش افتاده و نظام مدیریت کشور را با چالش های بسیار پیچیده ای روبه رو خواهد نمود. براساس اعلام قاسمی هم در شرایط کنونی رشد جمعیت گروه سنی صفر تا 14 سال حدود صفر درصد، رشد جمعیت سنین کار و فعالیت 15 تا 64 سال حدود 0.5درصد و رشد جمعیت گروه سنی سالمندان 65+ سال حدود 5درصد است. با اینکه فرایند سالخوردگی جمعیت یک فرایند عمومی و جهانی است اما این چالش فراگیر بین المللی در ایران با 2ویژگی منحصر به فرد ابعاد بحرانی یافته است؛ سرعت بالای فرایند سالخوردگی جمعیت و سالخوردگی جمعیت پیش از توسعه و پیشرفت در ایران.

بعضی دستگاه ها مقاومت می نمایند

براساس داده های موجود و در شرایط فعلی، ایران کشوری میانسال به شمار می رود و عنوان ایران جوان که پرکاربرد بود از این پس، درباره کشورمان عبارت درست، علمی و دقیقی نخواهد بود. دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور با اعلام این موضوع، به وبلاگ اسبیکو می گوید: باید به این نکته توجه کرد که حرکت کشور به سمت سالخوردگی هم شتاب دارد و با این فرایند تا سال1430 (2050میلادی) ایران به یکی از کشورهای فوق سالمند جهان تبدیل خواهد شد.

به گفته صالح قاسمی، ما هم اکنون شاهد کاهش جمعیت نیستیم، بلکه کاهش نرخ رشد جمعیت داریم: این نرخ رشد به حدود 0.7درصد رسیده و کمترین نرخ رشد کشور در طول تاریخ است و احتمالا تا سال1415 صفر و پس از آن هم منفی خواهد شد که منجر به کاهش کل جمعیت است. پیش از این 6تا 7سال به عنوان فرصت طلایی در ایران برای جبران این مسئله ذکر می شد، اما این عدد اکنون به 5سال رسیده است. دلیلش هم این است که زنان دهه شصتی تا 5سال آینده از سن باروری خارج می شوند و تنها زنان دهه 70 در سنین باروری خواهند بود اما با توجه به کاهش جمعیت آنها افراد در سنین باروری به شدت کاهش پیدا می نمایند و ما این فرصت را از دست خواهیم داد.

این مسئول کارگروه جمعیت مرکز ارزیابی اجرای سیاست های کلی نظام، قانون جوانی جمعیت را جامع و خوب ارزیابی می نماید اما معتقد است که باید به صورت کامل، جامع و با اصلاح نگرش جامعه انجام گردد تا پیروزیت آمیز باشد: این قانون آبان سال گذشته اصلاح و حدود 10ماه است که ابلاغ شده است. سال1401 هم در قانون بودجه حدود 11هزار میلیارد تومان بودجه گرفته و سال جاری لازم الاجراست. اما علاوه بر اجرای قانون باید پیوست فرهنگی - رسانه ای هم داشته باشد و منجر به اصلاح نگرش در جامعه گردد. عزم ملی و همگانی مدیران هم در این باره ضرورت دارد. درصورت تحقق این شروط می توان انتظار داشت که نرخ باروری تا سال1410 به بالاتر از سطح جانشینی (2.1به ازای فرزند به ازای هر زن) برسد و نرخ رشد صفر نگردد.

او می گوید: قانون جوانی جمعیت قدم اول تحقق سیاست های کلی جمعیت است و بنا نیست تمام مسئله جمعیت از سوی این قانون حل گردد. این قانون در قدم نخست قابل قبول است. اما 2نکته درباره آن وجود دارد؛ اول اینکه به درستی اجرا نشده و هنوز بعضی دستگاه ها در برابر آن مقاومت می نمایند. تا به امروز حداکثر 30درصد از قانون جوانی جمعیت اجرایی شده و مابقی آن با استنکاف و مقاومت دستگاه ها بر زمین مانده است. باید در این باره یک مطالبه عمومی شکل بگیرد تا اجرایی گردد. نکته دوم هم اینکه همزمان با اجرای قانون جوانی جمعیت باید یک پیوست، فرهنگی - رسانه ای داشته باشیم. قانون و اجرای آن بسیار ضروری و ضروری است و حتما در کنار اجرای آن که امتیازات مالی برای خانواده ها درنظر گرفته، باید پیوست های فرهنگی - رسانه ای اصلاح نگرش، ارزشگذاری اجتماعی و فرهنگ عمومی در این باره هم در دستور کار قرار بگیرد.

به گفته این پژوهشگر اجتماعی، سیاست های جمعیتی در صددرصد کشورهای غربی و 65درصد کشورهای جهان در حال اجراست و کشورهایی در این باره پیروز شده اند که 2راهبرد اصلی را با جدیت پیگیری نموده اند: اول راهبردهای مالی به معنای حمایت مالی از خانواده و دوم راهبرد فرهنگی برای اصلاح نگرش جامعه برای فرزندآوری. در این باره روسیه عملکرد خوبی داشته و بعد از حدود 20سال نرخ رشد منفی در این کشور مثبت شده است. در دانمارک نرخ باروری افزایش داشته و سنگاپور هم فرایند شدید کاهش نرخ رشد جمعیتی را متوقف نموده است. در همسایگی ایران هم، ترکیه تعداد موالید را افزایش داده است.