داشتن ژن آلزایمر به معنی ابتلای حتمی به زوال عقل نیست ، برای کاهش خطر چه کارهایی می توانیم بکنیم؟
به گزارش وبلاگ اسبیکو، کریس همسورث که به خاطر بازی در نقش خدای ثور در فیلم های دنیای سینمایی مارول مشهور است، پس از اینکه به او گفته شد دو نسخه از ژن APOE4 دارد، این ژن خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می دهد. در پی آن همسورث اظهار داشت که از بازیگری فاصله می گیرد
داشتن یک کپی از ژن APOE4 خطر ابتلا به آلزایمر را 2 تا 3 برابر افزایش می دهد. دو کپی خطر را 10 تا 15 برابر افزایش می دهد.
اما نکته کلیدی در اینجا اندازه خطر است. داشتن یک یا چند نسخه از این ژن تضمین نمی کند که کریس یا هر فرد دیگریبه آلزایمر، که رایج ترین شکل بیماری زوال عقل، مبتلا گردد.
این روزها تمایل همسورث برای در میان گذاشتن نگرانی های خود در خصوص ابتلا به آلزایمر با میلیون ها نفر باید مورد تحسین قرار گیرد. این یک یادآوری برای همه ما است که مراقب سلامتی خود باشیم و خطر ابتلا به بیماری های بعدی را کاهش دهیم.
آلزایمر،و به طور کلی زوال عقل، سیستم های مراقبت های بهداشتی را در سراسر دنیا به چالش کشیده است.
تنها در استرالیا، بیش از 500 هزار نفر مبتلا به زوال عقل هستند که به وسیله تقریباً 1.6 میلیون مراقب حمایت می شوند. تا سال 2036، پیش بینی می گردد که روزانه حدود 450 نفر به این بیماری مبتلا شوند.
بنابراین درک اینکه چگونه APOE4 خطر علت اصلی زوال عقل را تغییر می دهد ممکن است در پیشگیری از ابتلا بسیار مهم باشد.
اما همه افراد دارای ژن APOE4 به آلزایمر مبتلا نمی شوند. این به این معنی است که ممکن است ترکیبی از عوامل محیطی با ژن در تعامل باشد که بعضی افراد را به آلزایمر مبتلا کند، در حالی که بعضی دیگر اینگونه نیستند.
APOE4 چه ربطی به آلزایمر دارد؟
بیشتر استرالیایی ها دارای ژن APOE3 یا APOE2 هستند. در قفقازی ها، تنها حدود 15 درصد است، مانند همسورث، که ژن APOE4 را به ارث برده اند.
انواع ژن APOE بیشتر به علت نقششان در تعدیل متابولیسم لیپید ها (چربی ها) مانند کلسترول و تری گلیسیرید شناخته شده هستند.
آن ها برای سنتز نسخه های مختلف پروتئین APOE، با تفاوت های ظریف در ساختار، کد می نمایند. پروتئین های APOE بهل یپوپروتئین های خون تبدیل می شوند. این ها ذرات حامل چربی هستند.
پروتئین های APOE عملکرد مشابهی در مغز دارند تا سطح چربی را تعدیل نمایند. اما در زمینه آلزایمر، محققان تأثیر آن بر یکپارچگی سلول های مغز را هم مورد مطالعه قرار می دهند.
شواهد انباشته نشان می دهد که APOE4 با التهاب مغز و آسیب سلولی مرتبط است.
آیا می توانیم از آلزایمر پیشگیری کنیم؟
مراقب مویرگ های خود باشید
در آلزایمر، مویرگ های آسیب دیده اولین نشانه آسیب مغزی است که باعث بیماری می گردد.
پروتئین کدگذاری شده به وسیله ژن APOE4 ممکن است کمتر قادر به حمایت از مویرگ های سالم در مغز باشد. APOE4 فراوانی کمپلکس های خاصی از لیپوپروتئین ها و پروتئین ها را در خون افزایش می دهد که بی سر و صدا به مویرگ های مغز آسیب می رسانند و باعث نشت آن ها می شوند.
بعلاوه در آزمایش های تعیین شده رژیم های غربی غنی تر از چربی های اشباع ، نشت مویرگی را در موش های افزایش می دهند.
کلا چگونگی تاثییر پروتئین های APOE بر متابولیسم لیپید و سلامت مویرگی در انسان، به خوبی درک نشده است.
اما مطابق تحقیقات 60 ساله اخیر با اطمینان بگوییم که خوردن غذا های مفید برای قلب باید برای مغز نیز مفید است. این امر به ویژه برای افراد دارای ژن APOE4 مرتبط است.
بنابراین اگر ژن APOE4 را دارید و می خواهید خطر ابتلا به آلزایمر را به حداقل برسانید، یک رژیم غذایی سالم نقطه آغاز خوبی است.
به مغز خود استراحت دهید
کاهش محرک های غیرضروری برای استراحت دادن به مغز ممکن است تأثیر زیادی در طول سلامت مغزی شما باشد. اگر ژن APOE4 را داشته باشید، این امر با باید جدی تر بگیرید.
به این علت که ژن APOE با نحوه استفاده مغز از انرژی نیز مرتبط است که ممکن است منجر به استرس اکسیداتیو و آسیب بیشتر گردد.
در حالی که هنوز اطلاعات قوی در خصوص انسان جمع آوری نکرده ایم، هر چند وقت یکبار سم زدایی دیجیتال انجام دهید، برای مدتی از کار افتادگی برنامه ریزی کنید و در صورت امکان از استرس غیرضروری خودداری کنید.
آیا باید برای ژن APOE4 آزمایش کنیم؟
بعضی از افراد ممکن است وسوسه شوند تا برای ژن APOE4 آزمایش شوند، به خصوص اگر سابقه خانوادگی آلزایمر وجود داشته باشد.
اگر شما جوز آدم های نیستید که در پی آزمایش رفتار و سبک زندگی خود را عوض می کنید، آزمایش چه فایده ای دارد؟ ضمناً تا زمانی که دارویی برای کند کردن روند پیدا نکرده باشیم، باز آزمایش غیرضروری به نظر می رسد.
ما نمی توانیم ژن هایی را که والدینمان به ما هدیه داده اند تغییر دهیم، اما می توانیم محیط خود را تغییر دهیم.
رژیم غذایی نامناسب، هر قطره الکلی که می نوشید، چاقی و دیابت، فشار خون بالا و کم تحرکی همگی به مرور زمان به سلامت عروق ضعیف تر یاری می نمایند و خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می دهند.
ما هنوز در حال یادگیری نحوه تعامل این عوامل خطر آلزایمر با ژن APOE4 هستیم. اما علتی وجود ندارد که همه ما اکنون مسئولیت بیشتری برای به حداقل رساندن خطر زوال عقل خود بر عهده نگیریم، خواه ژن APOE4 را داشته باشیم یا نداشته باشیم.
منبع: The Conversation
منبع: یک پزشک